Uroczystości upamiętniające 85. Rocznicę Akcji Żywiec w Rajczy: wspólne oddanie hołdu i refleksja nad tragicznymi wydarzeniami.

Pamięć o ofiarach „Aktion Saybusch” – historia, znaczenie i wspólna pamięć

Dziś w Rajczy, przy tablicy pamiątkowej na budynku Dworca PKP, odbyła się uroczystość upamiętniająca rocznicę tragicznych wydarzeń sprzed 85 lat – niemieckiej akcji wysiedleńczej znanej pod nazwą „Aktion Saybusch”. To właśnie z tego miejsca, w październiku 1940 roku, tysiące mieszkańców zostało zmuszonych do wejścia do wagonów, które wiozły ich w nieznane.

Czym była „Aktion Saybusch”?

„Aktion Saybusch” to planowa akcja niemieckich władz okupacyjnych, przeprowadzona jesienią 1940 roku na Żywiecczyźnie. W jej wyniku około 20 000 osób zostało wysiedlonych ze swoich domów i gospodarstw. Z samej gminy Rajcza deportowano setki rodzin. Wysiedlonym pozostawiano jedynie niewielki bagaż – zazwyczaj zaledwie kilka kilogramów dobytku – co oznaczało dramatyczne zerwanie z dotychczasowym życiem.

Celem akcji było oczyszczenie terenów i przekazanie ich niemieckim osadnikom w ramach polityki germanizacji. Wysiedleni trafiali do Generalnego Gubernatorstwa, gdzie czekała ich bieda, głód i ciężka praca. Wielu nigdy nie wróciło do swoich domów.

Pamięć o tragedii

Dla Rajczy i całej Żywiecczyzny była to ogromna tragedia, która na zawsze zmieniła oblicze regionu. Rodziny zostały rozdzielone, dorobek pokoleń przepadł, a poczucie bezpieczeństwa zostało bezpowrotnie utracone. Do dziś w wielu domach pamięta się historie opowiadane przez dziadków i pradziadków – o nocnych pukaniach do drzwi, o pośpiechu, o łzach dzieci i starszych osób, które musiały opuścić swoje gospodarstwa.

Dzisiejsza uroczystość

Dzisiejsze wydarzenie było nie tylko chwilą zadumy, ale też przypomnieniem, że pamięć historyczna jest naszym wspólnym obowiązkiem. Uczestniczyli w nim mieszkańcy gminy, uczniowie, nauczyciele, przedstawiciele samorządu i instytucji lokalnych.

To właśnie młode pokolenie, obecne dziś na uroczystości, jest gwarancją, że dramatyczne doświadczenia II wojny światowej nie zostaną zapomniane. Pamięć o ofiarach „Aktion Saybusch” to nie tylko hołd dla wysiedlonych, ale także przestroga dla przyszłych pokoleń, by nigdy więcej nie pozwolić na podobne tragedie.

Dlaczego warto pamiętać?

Historia „Aktion Saybusch” pokazuje, jak łatwo niewinni ludzie stają się ofiarami systemów totalitarnych. Współczesne uroczystości upamiętniające nie mają na celu jedynie wspominania bólu i cierpienia. To również okazja do budowania świadomości i jedności – aby nigdy więcej wojna, wysiedlenia i prześladowania nie stały się codziennością.

•  Pamięć to odpowiedzialność.
•  Pamięć to zobowiązanie wobec przeszłości i przyszłości.
•  Pamięć to siła, która uczy nas szacunku dla wolności, życia i pokoju.

Nigdy więcej wojny. Nigdy więcej wysiedleń. Nigdy więcej krzywdy zadanej niewinnym ludziom.